Home > istilah-istilah > Bahasa Azerbaijan (AZ) > tövhid

Tövhid ərəb dilində "vahhədə" sözündən əmələ gəlib və əsasən "təkləşdirmək" mənasını ifadə edir. Şəri mənada isə tövhid Allahı rəbliyində, ibadətlərdə və Ad və Sifətlərdə təkləşdirmək deməkdir.

Tövhid Allahın qulları üzərində olan haqqıdır. Allah insanları və cinləri yalnız Ona ibadət edib, ibadətin bütün növlərində Onu təkləşdirmələri üçün yaradıb.

Tövhid İslamda ən birinci və ən mühüm məsələ olmasına baxmayaraq müsəlmanların bir çoxu sonradan tövhidi düzgün başa düşməyib şirkin (hər hansı bir məsələdə kimisə və ya nəyisə Allaha şərik qoşmaq) bəzi növlərini etməyə başladılar. Bu səbəbdən İslam alimləri tövhidin nə olduğunu şirkə düşmüş müsəlmanlara başa salmaq üçün onu üç qismə ayırdılar:

1) Rububiyyət tövhidi - Allahı rəbb olmasında təkləşdirmək (məs. Allahı rəbb, xaliq, dünyanı idarə edən olmasında təkləşdirmək)

2) Uluhiyyət tövhidi - Allahı ibadətlərdə təkləşdirmək (məs. Allahı duada, səcdədə, qurban kəsməkdə, təvəkküldə, qorxuda və sevgidə təkləşdirmək)

3) Ad və Sifətlər tövhidi - Allahı Ona xas olan Ad və Sifətlərində təkləşdirmək (məs. Allahı hər şeyi eşidən, hər şeyi görən, ruzi verən, öldürən, dirildən və digər özünəməxsus ad və sifətlərində təkləşdirmək)